In de praktijkproef met vaccinatie tegen vogelgriep die afgelopen vrijdag van start is gegaan, worden twee zogenaamde vectorvaccins getest. Wat zijn vectorvaccins? Prof. Dr. Sjaak de Wit, hoogleraar pluimveegezondheidzorg faculteit Diergeneeskunde UU en senior onderzoeker Royal GD legt het uit.
“Een vectorvaccin is een levend, zeer mild, vaccinvirus waarin een gen van een andere ziektekiem is toegevoegd om ook tegen die tweede ziektekiem bescherming op te wekken”, vertelt De Wit. “In dit geval is het een vaccin tegen HVT, ook wel bekend als Marek, waaraan een gen van het H5-vogelgriepvirus is toegevoegd.”
Dergelijke vectorvaccins worden volgens De Wit al sinds vijftien jaar wereldwijd massaal gebruikt voor de bescherming tegen diverse ziektes. Zo worden ze onder anderen gebruikt als bescherming tegen Gumboro. Ze staan bekend als zeer veilig voor kip en kalkoen. Het dier merkt er niets van. Doordat het vaccinvirus een herpesvirus is, blijft het langdurig de weerstand stimuleren. De vectorvaccins die in de veldproef worden ingezet, bieden een brede bescherming tegen mutanten van het H5-vogelgriepvirus. Dit is bewezen tijdens het experiment met het virus dat Wageningen Bioveterinary Research onder geconditioneerde omstandigheden uitvoerde.
De beide vectorvaccins, afkomstig van Boehringer Ingelheim en Ceva, worden in de broederij toegediend. In dit geval was het op dag 0 in het kuiken, maar in-ovo op dag 18 is ook mogelijk.
Booster met eiwitvaccin
De veldproef met 2.400 hennen die zijn ingedeeld in vier verschillende testgroepen van elk 600 dieren:
- een controlegroep die niet wordt gevaccineerd;
- een groep die op dag 0 wordt gevaccineerd met het vectorvaccin van Ceva;
- een groep die op dag 0 wordt gevaccineerd met het vectorvaccin van Boehringer Ingelheim;
- een groep die op dag 0 wordt gevaccineerd met het vectorvaccin van Boehringer Ingelheim en na twaalf weken een extra eiwitvaccin toegediend krijgt.
De laatste groep krijgt dus nog een extra injectie. Dit gebeurt met een eiwitvaccin van Boehringer Ingelheim. Dit is een vaccin dat al enkele jaren op de markt is en bij alle vogelsoorten bescherming biedt op. Het beschermt door het opwekken van antistoffen. In Frankrijk wordt het ingezet voor de vaccinatie van eenden tegen vogelgriep.
Spannende tijd
De Wit erkent dat er voor de samenwerkende onderzoekers een spannende tijd aanbreekt. “De resultaten vanuit de proef die WBVR uitvoerde zijn hoopvol. Maar we moeten zien hoe vaccinatie onder veldomstandigheden uitpakt. Als op vier weken de antistoftiters al goed zijn, zijn wij blij.”
Tekst: Gerben Hofman
Beeld: Royal GD
