Niemand wil een stalbrand. Maar nieuwe technieken voor fijnstofreductie, zoals ionisatiesystemen, roepen vragen op over brandveiligheid. TNO onderzocht de risico’s en concludeert: de kans op brand of explosie is zeer klein, mits de systemen goed worden toegepast en onderhouden. Dat meldt het onderzoeksinstituut in het rapport ´Risicoanalyse brandveiligheid van fijnstofreductiesystemen voor (pluim)veestallen’.
De belangrijkste oorzaken van stalbranden zijn elektrische defecten, werkzaamheden met vuur of vonken en in veel gevallen een onbekende oorzaak. Vooral oudere stallen voldoen vaak niet aan de moderne brandveiligheidsnormen.
Fijnstofreductie en veiligheid
Om fijnstof uit de lucht te verwijderen, worden steeds vaker ionisatietechnieken ingezet. Door de lucht elektrisch te laden, klonteren stofdeeltjes samen en slaan ze sneller neer. Daarbij wordt gewerkt met spanningen tot wel 30.000 volt, wat vragen oproept over mogelijke vonkvorming of brand.
Volgens TNO is het risico verwaarloosbaar klein. De concentratie stof in stallen ligt ver onder de grens waarbij een stofexplosie kan optreden. Ook het risico op brand is beperkt, zolang de installaties juist zijn ontworpen, geïnstalleerd en onderhouden.
Maatregelen om het risico te beperken
De onderzoekers wijzen op een aantal voorkomende maatregelen die het brandrisico sterk beperken:
- Houd voldoende afstand tussen hoogspanningsdraden en metalen oppervlakken (minimaal 15–20 centimeter).
- Zorg voor regelmatige reiniging om stofophoping te voorkomen.
- Gebruik vocht- en stofdichte (IP67) behuizingen voor elektrische onderdelen.
- Controleer aansluitingen op slijtage of corrosie.
- Schakel systemen direct uit bij storingen of kortsluiting.
Bij naleving van deze maatregelen zijn ionisatiesystemen veilig toepasbaar in pluimveestallen, aldus TNO.
Professionele installatie essentieel
TNO benadrukt dat de systemen alleen door erkende leveranciers en technici mogen worden geïnstalleerd. Onjuiste montage of gebrek aan onderhoud kan de veiligheid in gevaar brengen.
Bewust blijven
Hoewel de techniek veilig is, blijft brandpreventie een belangrijk aandachtspunt. Verouderde elektra, slechte ventilatie en onderhoudsfouten blijven de grootste risico’s in de sector.
TNO: “Emissiereductie en brandveiligheid moeten hand in hand gaan. Alleen dan blijft de stal écht veilig.”
Tekst: Gerben Hofman
Beeld: Gert van Santen
