We hebben het vaak over precisielandbouw. Robotica in de akkerbouw is dan één van de eerste zaken waar aan wordt gedacht. Toch is het de pluimveesector die sinds jaar en dag vooroploopt als het gaat om slimme inzet van technologie en data. Dat kwam naar voren tijdens de Agrivaknet-bijeenkomst Smart Poultry Farming bij Aeres Hogeschool in Dronten.
Een voorbeeld van smart poultry farming is precisievoeding. Laura Star van Aeres vertelde op de Agrivaknet-bijeenkomst over precisievoeding bij leghennen. “We weten heel veel van het voer voor de kippen. We weten precies wat de gemiddelde hen nodig heeft en wat we erin stoppen. Maar dat doen we allemaal op koppelniveau. Als je binnen zo’n koppel gaat kijken, zie je dat daar best wel veel verschil in zit. Hoe kun je de hennen geven wat ze nodig hebben? “
Volgens Star kom je dan uit bij precisievoeding: individuele dieren naar behoefte voeren, onder de condities waar je mee te dealen hebt. Dan gaat het erom hoeveel je ze geeft, wat de samenstelling is en op welke momenten je ze voert. “Als je er dan vanuit gaat dat voor het dier iedere dag hetzelfde is, dan gaat het nog. Maar meestal is dat niet zo. Daarom moet je ook de dag-tot-dag-variatie weten. Dit op basis van bijvoorbeeld lichaamsgewicht, eiproductie en/of legpercentage. Dan moet je dus weten wat je kip morgen gaat doen”, aldus de lector. Een proef met precisievoeding van Aeres en Schothorst Feed Research in samenwerking met diverse andere partners liet veelbelovende informatie zien over de aminozuurbehoeftes. “Precisievoeding is nog niet meteen in de praktijk toepasbaar, maar het is wel een manier van denken waarmee we verder kunnen komen”, vertelt Star.
Slim data verzamelen en gebruiken
Bart Nijbroek, laatstejaars student Varkens- en Pluimveehouderij van Aeres deed zijn afstudeerstage bij FarmResult in Wierden. Hij is enthousiast over de mogelijkheden die slim datagebruik biedt om de prestaties op het bedrijf te verbeteren. FarmResult biedt een management-app die data uit de stal verzamelt en bundelt. Alleen als het moet, worden data ingebracht middels handmatige invoer. “Niet voor niets is de slogan van FarmResult ‘Automatisch als het kan, handmatig als het moet’. Door de connectie met de stalcomputer hoeft de pluimveehouder niets meer in te vullen”, vertelt Nijbroek. Hij benadrukt dat de data die in de app samenkomen eigendom blijven van de veehouder. “Je bepaalt zelf met wie je de data deelt.” FarmResult koppelt met alle stalsystemen. Informatie uit alle systemen komt samen op één dashboard. Niet alle boeren hebben bijvoorbeeld een eierteller. Met een stal-app kan een pluimveehouder informatie die niet uit een systeem komt, aanvullen. Bij afwijkende data kan de app een push-melding geven.
De app van FarmResult biedt ook de mogelijkheid om de eigen prestaties te vergelijken met bijvoorbeeld de vorige ronde of te vergelijken met een geanonimiseerde collega. Hierbij kan worden gefilterd op parameters als voerleverancier, slachthuis of broederij. Binnen je peer-group kun je jezelf vergelijken op basis van kengetallen. “Zo kun je zien waar je staat, waar je je kunt verbeteren en hoe je kunt zorgen dat je wel bij de besten zit. Het helpt je vooruit”, aldus een enthousiaste Nijbroek.
Van mechaniseren naar automatiseren
Schaalvergroting, overgang van kooi naar volière, krapte op de arbeidsmarkt zijn zaken die goede controle in de pluimveestal tot een grotere uitdaging maken. Marcella Merkelbach van Vencomatic liet zien hoe slimme machines en gebruik van data de pluimveehouder werk uit handen kunnen nemen en kunnen helpen de duurzaamheid en de prestaties te verbeteren. En er is nog veel te verbeteren, laat Merkelbach zien. “Er zit een enorm verschil in inkomens tussen legpluimveehouders en tussen koppels. Voor het grootste deel komt dit voort uit zaken in de stal. Denk aan klimaat, gezondheid, stress en voer.”
Om pluimveehouders te helpen het management te verbeteren, wordt bij Vencomatic het accent steeds meer gelegd op automatisering, daar waar het bedrijf zich in het verleden richtte op mechanische oplossingen, zoals nesten en eierpakkers. “We hebben bijvoorbeeld een machine ontwikkeld die tweede keus eieren zelf kan uitsorteren en hebben eiertellers ontwikkeld. In principe willen we toe naar een automatisch draaiende pluimveestal, met eerst de focus op het eierlokaal. De slimme machines die we ontwikkelen vallen binnen de Meggsius-familie”, vertelt Merkelbach.
Slimme machines van Vencomatic zijn onder anderen de Detect, die de aanvoerband controleert op kapotte eieren en de Select, de eiersorteerder die eerste en tweede soort eieren onderscheidt. Connect is het dashboard dat data verzamelt. In eerste instantie van Vencomatic-apparatuur. Om in de toekomst meer op management te gaan sturen, zullen ook data uit andere systemen nodig zijn, maar dat is nog in ontwikkeling.
Een film van het leghennenbedrijf van Jasper van Stiphout uit Uden liet zien hoe diverse Meggsius-oplossingen de pluimveehouder werk uit handen nemen en hoe data uit verschillende systemen hem handvatten geven om te sturen. “Ik kan er steeds meer uithalen. Data gaan ons steeds meer brengen”, vertelt de gedreven pluimveehouder.
Tekst: Gerben Hofman
Beeld: Vencomatic
