Hoe kan het dat kippen in pluimveestallen vogelgriep krijgen ondanks strenge maatregelen om besmetting te voorkomen? Utrechtse onderzoekers toonden DNA van watervogels aan in de luchttoevoer van pluimveestallen. “Het virus kan dus mogelijk via de luchttoevoer de stal binnendringen.”
Het onderzoek is begin oktober gepubliceerd in het tijdschrift Eurosurveillance. De innovatieve meetmethode kan ook voor andere ziekteverwekkers of diersoorten worden ingezet.
Ophokplicht
Een van de maatregelen tijdens een vogelgriepepidemie is dat pluimveehouders verplicht hun dieren binnenhouden. Hiermee is direct contact met wilde watervogels, de grote verspreiders van vogelgriep, vermeden. Ondanks deze maatregelen, weet het virus toch pluimvee te infecteren. Doordat het direct detecteren van verspreidend virus moeilijk is, blijft onduidelijk hoe het virus kan binnenkomen in de stallen.
Onderzoekers van de faculteit Diergeneeskunde bedachten hiervoor een oplossing. Ze gingen niet op zoek naar het vogelgriepvirus zelf, maar naar genetisch materiaal van wilde watervogels; de mogelijke dragers van vogelgriep. Wat bleek? Minuscule deeltjes afkomstig van wilde watervogels, zoals veren en poep, kunnen door de luchttoevoer pluimveestallen binnendringen. “Het is mogelijk dat deze minuscule deeltjes besmet zijn met het vogelgriepvirus. Via de lucht dringen ze de stal binnen en zo infecteren ze pluimvee”, vertelt Alex Bossers.
“Met een nieuwe techniek konden we de luchtmonsters analyseren op aanwezigheid van DNA van wilde dieren zoals watervogels.” Myrna de Rooij vult aan: “Doordat we DNA van wilde watervogels konden aantonen in de pluimveestal, is het aannemelijk dat ook het vogelgriepvirus via deze luchttoevoerroute de stal kan binnendringen.”
DNA als barcode
Met de nieuwe techniek kijken de onderzoekers naar een specifiek stuk DNA dat werkt als een soort barcode. Bossers: “Het is een stukje DNA dat in iedere cel te vinden is, maar waarvan de code voor elke diersoort uniek is.” Op deze manier wisten de onderzoekers dat het DNA aanwezig in de luchtmonsters afkomstig was van wilde watervogels en niet van kippen in de stal.
De Rooij: “Met deze nieuwe techniek kunnen we testen wat de beste strategie is om insleep van ziekteverwekkers in stallen te voorkomen”. Minder uitbraken in de stallen zal ook de kans verlagen op overdracht van vogelgriep van dieren op mensen. Bovendien kan de innovatieve meetmethode zijn ingezet voor andere ziekteverwekkers of diersoorten.
Bron: Universiteit Utrecht
